Փետրվարի 16 – 25
նպատակը՝
Ուղղությունները
Ապրելուց քաղցր է մեռնել քեզ համար,
Զգալ, որ դու կաս և լինել հեռու.
Երկրպագել քեզ առանց սիրվելու,
Երազել միշտ քեզ — լինել քեզ օտար…
Ստվերըդ փնտրել ամեն տեղ, ուր խենթ
Հոգին կարող է թռիչքով չափել.
Անանց կարոտում անվերջ տառապել
Եվ լինել քեզնից բաժանված հավետ…
Ու գերեզմանում սև հողերի տակ
Եվ ոչ մի հուշով սիրտըդ չըտանջել,
Զգալ, որ անցար, և քեզ չըկանչել,
Ու չըխռովել բերկրանքըդ հստակ…
Ցավոտ, զգացմունքների, կորցված սիրո մասին է։ Նա փնտրում է նրա սիրելիին և տանջվում է, քանի որ նրանից հեռու է։
Մեռնում է օրը։ Իջավ թափանցիկ
Մութի մանվածը դաշտերի վրա.
Խաղաղ-անչար է, պայծառ գեղեցիկ,
Անտրտունջ նինջը մահացող օրվա…
Պարզ ջրի վրա եղեգը հանդարտ
Անդողդոջ կանգնած էլ չի շշնջում,
Լռին խոկում են երկինք, գետ ու արտ,
Եվ ոչ մի շարժում, ու ոչ մի հնչյուն…
Ես կանգնած եմ լուռ, անչար է հոգիս,
Թախիծս խաղաղ անուրջի նման.
Էլ չեմ անիծում ցավերը կյանքիս,
Էլ չեմ տրտնջում վիճակիս ունայն…
1903
Էլեգիա – ողբերգ
Ես հասկացա, որ մարդու վատ հոգևիճակի մասին է։ Շատ ցավի միջով անցնելուց հետո էլ չի աըդքան վատ զգում նրան և դարձել է անչար։ Թվարկում է այն բաները, որոնք հանդարտ են և այդ թվում նաև նրա հոդևիճակը։
Նախագծի նպատակը
Նախագծի խնդիրները
Նախագծի ընթացքը
Ակնկալվող արդյունքներ (անհատական, խմբային, ընտանեկան)
Բառարանային աշխատանքները կատարեք բլոգներում։
Ժարգոնային բառեր
Թույն – աննախադեպ
Սաղ – ամբողջ
Մերսի – շնորհակալություն
Օքեյ – լավ
Ազիզ – սիրելիս
Գլխին քաշել – մեկ շնչով խմել
Ջոգել – հասկանալ
Կոնյակ – կայնակ
Սալֆետկա – անձեռոցիկ
Նամյոկ – ակնարկ
Կուխնյա – խոհանոց
Կռավաթ – մահճակալ
Չխոլ – պատյան
Չայ – թեյ
Չայնիկ – թեյնիկ
Կուռտկա – բաճկոն
Նաուշնիկ – ականջակալ
Սումկա – պայուսակ
Շալվար – տաբատ
Սառոշկա – վերնաշապիկ
Նասկի – գուլպա
Կլավյատուռա – ստեղնաշար
Զարյադշնիկ – լիցքավորիչ
Սիգարետ – ծխախոտ
Կռիշ – տանիք
Պռոշ – շրթունք
Կոֆե – սուրճ
Զիբիլ – աղբ
Կամպյուտռ – համակարգիչ
Անանաս – արքայախնձոր
Պրինտեռ – տպիչ
Ցեփ – վզնոց
Բռասլետ – թևնոց
Մասկա – դիմակ
Տելեվիզր – հեռուստացույց
Կամեռա – ֆոտոխցիկ
Սիձելնիկ – նստատեղ
Շնորոկ – կոշկակապ
Կալգոտկի – զուգագուլպա
Բռոշկա – կրծքազարդ
Խալադիլնիկ – սառնարան
Դիվան – բազմոց
Խալի – գորգ
Լյուստրա – ջահ
Զանավեսկա – վարագույր
Կռեսլո – բասկաթոռ
Յուբկա – կիսաշրջազգեստ
Մառշռուտկա – երթուղային
Վազա – ծաղկաման
Սավոկ – գոգաթիակ
Պադյեզդ – շքամուտք
Սապոկ – երկարաճիտկ կոշիկ
Կինո – ֆիլմ
Մանիկյուռ – մատներկ
Լեկսիկոն – բառապաշար, բառամթերք
Տռադիցիա – ավանդույթ
Տռադիցիոն – ավանդական
Բրիլյանտ – ադամանդ
Իզումրուդ – զմրուխտ
Սամալյոտ – ինքնքաթիռ
Վեռտալյոտ – ուղղաթիռ
Կնոպկա – կոճակ
Պոեզդ – գնացք
Ծամոն – մաստակ
Ֆեյկ – կեղծ
Պանիխիդա – հոգեհանգիստ
Ֆիռմա – ընկերություն
Մեռնում է օրը։ Իջավ թափանցիկ
Մութի մանվածը դաշտերի վրա.
Խաղաղ-անչար է, պայծառ գեղեցիկ,
Անտրտունջ նինջը մահացող օրվա…
Պարզ ջրի վրա եղեգը հանդարտ
Անդողդոջ կանգնած էլ չի շշնջում,
Լռին խոկում են երկինք, գետ ու արտ,
Եվ ոչ մի շարժում, ու ոչ մի հնչյուն…
Ես կանգնած եմ լուռ, անչար է հոգիս,
Թախիծս խաղաղ անուրջի նման.
Էլ չեմ անիծում ցավերը կյանքիս,
Էլ չեմ տրտնջում վիճակիս ունայն…
1903
The day is dying. It came down transparent
Dark yarn on the fields.
Peaceful-innocent, bright beautiful,
The silent sleepless day of the dying …
Reed calm on clear water
The one standing still does not whisper,
The sky, the river and the field are silent,
And no movement, no sound …
I stand silent, my soul is wicked,
My sorrow is like a peaceful dream.
I do not curse the pains of my life anymore,
I do not complain about my condition in vain …
1903
Այսօր նորից պարտիզում
Շրջում էի և հիշում
Քեզ արթմնի երազում,
Ոսկի, ոսկի մշուշում…
Դու քո հեռու հեռավոր
Անհայտ երկրռւմ արդյոք ինձ
Մտաբերո՞ւմ ես այսօր
Այն ոսկեղեն աշխարհից։ —
Հիշո՞ւմ ես դու ակացիան
Եվ պարտեզը իրիկվա
Հանգիպումը մայիսյան
Պատանու և աղջկա։
Եվ սենյակը ամփոփիկ
Եվ տնակը հեռավոր,
Գաղտնիքները մեր փոքրիկ,
Սակայն քա՜ղցր, սակայն խո՜ր
Հիշո՞ւմ ես դու այն արագ
Ժամերը, երբ ես ու դու
Նստում էինք անկրակ.—
Դյութանք սրտի՜ և հոգո՜ւ։
Եվ խավարում, խավարում
Հիշո՞ւմ ես ջերմ շուրթերի
Հանդիպումը հրահրուն,—
Հուզմունքն արբած սրտերի…
Եվ պարտիզում մեր անուշ
Տեսակցությունն այն գիշեր,
Կիսախավարը քնքուշ.–
Ցնորակա՜ն իմ հուշեր…
1908
Playing again today
I was walking around, I remember
Wake you up in a dream,
Gold, gold fog …
You are far away
Do you know me?
Do you remember today?
It is from the golden world. –
Do you remember the acacia?
And the garden in the evening
May Day
A young girl.
And the room is concise
And the cottage is far away,
Secrets of our little one
Sweet, but deep!
Do you remember it fast?
Hours when you and I
We were sitting on fire.—
Enchantment of the heart և soul!
And darkness, darkness
Do you remember the warm lips?
The meeting was provocative –
The excitement of drunken hearts …
And in the garden our sweet
See you that night
The twilight is tender.
My memories are dreamy…
1908
Կանչում ես անվերջ
Կապույտ հեռվից,
Շշուկով անուշ
Կանչում ես ինձ։
Թփերն ես շարժում,
Շրշում անուշ
Շշուկով պայծառ
Ու փաղաքուշ…
Անհայտ է ուղին
Քաղցր երկրիդ,
Ուր բախտ է անանց
Անանց ժպիտ։
Ուր ծաղիկ ու երգ
Ուրիշ են, այլ,
Ու անմահական
Փառք է ու փայլ։
Այս իրիկնային
Կապույտ երկրում
Դու ես միշտ շրջում
Ու մեղմ երգում։
Ու կանչում ես միշտ
Անհայտ հեռվից,
Շշուկով անուշ
Կանչում ես ինձ։
1908
You cry endlessly
Blue from afar,
Whisper sweet
You call me.
You move the bushes,
Whisper sweet
Brightly whispered
And sweet …
The path is unknown
Sweet country,
Where is the luck of the past?
Their smile.
Where is the flower and the song?
They are different, but
And immortal
It is glory and shine.
This evening
In the blue country
You are always walking
And soft singing.
And you always cry
From an unknown distance,
Whisper sweet
You call me.
1908
Կախարդական մի շղթա կա երկնքում՝
Աներևույթ, որպես ցավը խոր հոգու.
Իջնում է նա հուշիկ, որպես իրիկուն,
Օղակելով լույս աստղերը մեկ֊մեկու։
Մեղմ գիշերի գեղագանգուր երազում՝
Այն աստղերը, որպես մոմեր սրբազան,
Առկայծում են կարոտագին, երազուն՝
Հավերժաբար իրար կապված և բաժան։
Ես ու դու էլ շղթայված ենք իրարու.
Կարոտավառ երազում ենք միշտ իրար,
Միշտ իրար հետ, բայց միշտ բաժան և հեռու,
Աստղերի պես և՛ հարազատ, և՛ օտար…
1906
Պոեզիան սկսվում է զգացմունքից, հույզերից․ աշխարհում ամենաուժեղը սերն է։ Տերյանի այս ստեղծագործությունը սիրո երևույթի գեղեցիկ և դյութիչ նկարագրություն է։ Բանաստեղծությունը սկսում է դյութել հենց վերնագրից՝ fatum, որ լատիներենից թարգմանաբար նշանակում է ճակատագիր։ Ընդունած էր մտածել, որ քո կյանքն ու ապագան ամենևին էլ քո ձեռքերում չեն, և այդ միտքը ակնհայտորեն կարելի է հետևել ամբողջ բանաստեղծությունը կարդալու ընթացքում, այն իրենից ներկայացնում է ուրույն հմայագեղ համեմատություն՝ գիշերային երկնքի ու սիրահարված սրտերի։ Աստղեր, հավերժաբար իրար կապված ու բաժան, որ միշտ սիրահարների պես իրար են երազում, բայց հեռու են և մոտենալը անհնարին է թվում։ Մյուս կողմից սիրահարները, իրար շղթայված, միշտ իրար հետ, բայց այնքան հեռու իրարից՝ մտքով, զգացմունքով․․․
Հավերժաբար իրար շղթայված, բայց իրարից հեռու, աստղերի պես հարազատ և օտար՝ այսպիսի դրվագով նկարագրված սերը չէր կարող երջանիկ լինել։ Հայտնի չի՝ ում է նվիրված ստեղծագործությունը, բայց այն խորթ զգացմունքներ է առաջացնում՝ իրար հակասող։ Անսահման սերը և կապվածությունը, կամ նույնիսկ կախվածությունը, խառնվել է կորստի անելանելի դառնության և արդեն մոտիկ ավարտի ակնկալիքի հետ․․․
Fatum – The Latin word for fate is “fatum,” which literally means “what has been spoken.” “Fatum,” in turn, comes from fari, meaning “to speak.” In the eyes of the ancients, your fate was out of your hands – what happened was up to gods and demigods.
Ճակատագրի լատիներեն բառը «fatum» է, որը բառացի նշանակում է «այն, ինչ ասվել է»: «Ֆաթում» իր հերթին գալիս է ֆարիից, որը նշանակում է «խոսել»: Հինների աչքում ձեր ճակատագիրը ձեր ձեռքից դուրս էր. տեղի ունեցածը աստվածների և կիսաստվածների գործն էր:
Վահան Տերյան (իսկական անունը՝ Վահան Սուքիասի Տեր-Գրիգորյան)՝ նշանավոր հայ բանաստեղծ ու հասարակական գործիչ։ Ծնվել է 1885թ հունվարի 28-ին Ախալքալաքի Գանձա գյուղում՝ հոգեւորականի ընտանիքում։
1897թ Տերյանը մեկնում է Թիֆլիս, ուր սովորում էին այդ ժամանակ իր ավագ եղբայրները։ Եղբայրների մոտ ապագա բանաստեղծը սովորում է ռուսերեն ու պատրաստվում ընդունվելու Մոսկվայի Լազարյան ճեմարան։ 1899թ Տերյանը ընդունվում է Լազարյան ճեմարան, ուր ծանոթանում է Ալեքսանդր Մյասնիկյանի, Պողոս Մակինցյանի, Ցոլակ Խանզադյանի եւ այլ՝ ապագայում հայտնի դարձած, անձնավորությունների հետ։ Ավարտում է Լազարյան ճեմարանը 1906թ, այնուհետեւ ընդունվում Մոսկվայի համալսարան, որից կարճ ժամանակ հետո ձեռբակալվում է հեղափոխական գործունեության համար ու նետվում Մոսկվայի Բուտիրկա բանտը։
1908թ Թիֆլիսում լույս է տեսնում Տերյանի ստեղծագործությունների “Մթնշաղի անուրջներ” ժողովածուն, որը շատ ջերմ է ընդունվում թե՛ ընթերցողների, եւ թե՛ քննադատների կողմից։ 1915 «Մշակ» թերթում հրատարկվում է բանաստեղծի հայրենասիրական բանաստեղծությունների «Երկիր Նաիրի» շարքը։
1917 հոկտեմբերին Տերյանը ակտիվորեն մասնակցում է բոլշեւիկյան հեղափոխությանը եւ այն հաջորդած քաղաքացիական պատերազմին։ Լենինի ստորագրությամբ մանդատով մասնակցում է Բրեստի խաղաղ պայմանագրի ստորագրմանը։ 1919 Տերյանը՝ լինելով Համառուսական Կենտրոնական Գործկոմի անդամ, առաջադրանք է ստանում մեկնել Թուրքեստան (այժմյան միջինասիական հանրապետություններ), սակայն ծանր հիվանդության պատճառով ստիպված է լինում մնալ Օրենբուրգում, ուր եւ վախճանվում է 1920թ հունվարի 7-ին։
Փետրվարի 1-12
նպատակը
Խնդիրներ
Նախագծի իրականացման քայլերը
Ակնկալվող արդյունքներ
Սովորողների ամփոփումներն իրենց բլոգներում
Հավաքված նյութերի մշակում-հրապարակում
serli 